کودهایی که از مواد شیمیایی معدنی تشکیل شده اند، غیر آلی نامیده می شوند. عناصری که در این نوع کودها وجود دارد در واقع همان عناصری هستند که در کودهای آلی پیدا می کنید، با این تفاوت که در کود آلی، عناصر مستقیماً از منابع حیوانی یا گیاهی تأمین می‌شوند، ولی در کودهای آلی از طریق فرآیندهای شیمیایی تولید می‌ گردند.

بیشتر کودها از سه عنصر اصلی شامل: نیتروژن (N)، فسفات (P) و پتاسیم (K) که همه گیاهان به آنها نیاز دارند تشکیل شده اند. برخی از کودها حاوی ریز مغذی هایی مانند کلسیم، منیزیم یا آهن نیز هستند. تفاوت بین کودهای آلی و معدنی در این است که کود معدنی برای گیاهان، مواد مغذی را به شکل خالص آن ها تحویل می دهد به طوری که بلافاصله در دسترس گیاه قرار می‌گیرد، اما در کودهای آلی، ابتدا باید توسط میکروارگانیسم های زنده خاک تجزیه شوند تا مواد مغذی در دسترس گیاهان قرار گیرند. این فرآیند تجزیه باعث می‌شود گیاهان در برابر بیماری‌ها و آفات مقاوم‌ تر شوند، زیرا مواد آلی خاک را برای طولانی مدت فراهم می‌ کنند. با این وجود استقبال کودهای معدنی در میان کشاورزان بیشتر است زیرا مانند کودهای آلی نیاز به تجزیه بیشتر ندارد و لذا راه حل سریع الاثری برای کمبود عناصر غذایی در گیاه هستند.

به این نوع کودها، کودهای شیمیایی یا مصنوعی و یا سنتزی نیز گفته می‌ شود زیرا از مواد شیمیایی مانند نیتروژن (N)، فسفر (P) ، پتاسیم (K) و سایر عناصرشیمیایی در کارخانه‌ها تولید می‌ شوند. کودهای شیمیایی برای رشد گیاه بسیار موثر هستند، اما استفاده از این کودها می‌تواند نگران کننده باشد زیرا ممکن است به منابع آب محلی سرازیر شوند یا به ارگانیسم های خاک مانند کرم های خاکی آسیب برسانند و علاوه بر این، کوددهی بیش از حد با مواد مصنوعی آلودگی محیط زیست و گرم شدن کره زمین را سرعت بخشیده و فعالیت میکرو ارگانیسم های خاک (موجودات خاکزی) را مختل می کند.

https://sepaneh.com/agriculture-fertilizer

• عناصر غذایی مورد نیاز گیاه در خاک به وفور وجود دارند اما بخش عمده ای از این عرضه بالقوه به شکلی است که به اندازه کافی و سریع در دسترس گیاه قرار نمی‌ گیرد تا رشد مطلوبی داشته باشد لذا از دسترس خارج شده و گیاه دچار کمبود می‌ گردد.
• بستر خاک قابل کشت از ابتدا دارای کمبود عناصر مغذی مورد نیاز گیاه بوده است.
• در اثر برداشت محصول، خاک دچار کمبود برخی از عناصر غذایی شده است و محصول جدید با کمبود مواجه می‌ شود.

در چنین مواردی استفاده از کودهای کشاورزی حاوی مواد معدنی و املاح و یون های مهم، ضرورت پیدا می کند. عناصر موجود در کودها می توانند جایگزین این کمبودها در خاک شوند و رشد گیاه را بهبود ببخشند، بنابراین گیاهان برای رشد به مواد مغذی مختلفی نیاز دارند که توسط ریشه از خاک دریافت می شوند. گیاهان کمبود موادغذایی را گاهی اوقات به شکل های مختلف نمایش می دهند به عنوان مثال، در بسیاری موارد کلروز (به رنگ زرد یا سبز کم رنگ)، نشان دهنده کمبود گوگرد و نیتروژن است و یا کمبود آهن باعث ایجاد بافت سفید یا زرد کم رنگ می شود. با این حال، علائم کمبود ممکن است به اشتباه تفسیر شوند.

همچنین بیماری های گیاهی نیز می توانند ظاهری شبیه کمبود مواد معدنی ایجاد کنند، لذا انجام آنالیز خاک و برگ توسط آزمایشگاه و تفسیر نتایج آن توسط متخصص تغذیه گیاه برای استفاده از کود مناسب و میزان مصرف آن بسیار ضرروی است تا با انتخاب نوع صحیح کود گیاه بتواند کمبود این مواد مغذی را برطرف کند. عوامل زیادی از جمله کیفیت خاک، نوع محصول و روش کاربرد، می‌توانند بر انتخاب نوع کود تأثیر بگذارند. امروزه طیف گسترده ای از کودهای کشاورزی موجود است که به کشاورزان این امکان را می دهد تا محیطی غنی از مواد مغذی برای محصولات خود ایجاد کنند.

کود میکرو به صورت گرانول، مایع و پودری در بازار موجود است. به صورت کلی قیمت کودهای گرانول نسبت به دیگر فرم ها کمتر بوده و برای کشاورزی در سطح بزرگتر مقرون به صرفه تر است. برای استفاده از کودهای گرانوله به طور معمول در هنگام کاشت گیاه این ذرات در کنار بذر قرار می گیرند تا به آرامی در طول دوره رشد گیاه جذب شوند. برای مصرف کودهای پودری می توان با توجه به نوع گیاه به ازای هر لیتر آب از چند گرم کود استفاده کرد. این مایع را می توان از طریق آبیاری به گیاه داد یا آن را بر روی برگ ها اسپری کرد تا از طریق برگ جذب گیاهان شود. مصرف کود میکرو به صورت کلی به نوع کود و نیازهای خاک و گیاهان شما بستگی دارد. در هر صورت، در زیر راهنمایی‌ های کلی برای مصرف کود میکرو را ارائه می ‌دهیم:

1. تعیین نیازهای گیاهی:
ابتدا باید نیازهای گیاهی خود را شناسایی کنید. برای این منظور، می ‌توانید آزمایش خاک را انجام دهید تا نیازهای گیاهی و کمبودهای عناصر غذایی را تشخیص دهید.

2. انتخاب کودهای میکرو:
پس از تشخیص نیازهای گیاهی، باید کودهای میکرو مناسب را انتخاب کنید. هر کود میکرو شامل مقادیر مختلفی از عناصر مغذی است.. بنابراین، باید مطمئن شوید که کود انتخابی شامل عناصر مورد نیاز گیاه شما است.

3. تعیین مقدار مصرف کود میکرو:
مقدار مصرف کود میکرو بستگی به نوع کود، نیازهای گیاهی و وضعیت خاک دارد. به طور معمول روی بسته بندی کودها دستور العمل مصرف مشخصی وجود دارد. شما باید دستورالعمل را به دقت مطالعه کنید و مقدار مصرف را بر اساس آن تعیین نمایید. ممکن است نیاز باشد که کود را با آب مخلوط کرده و به صورت محلول اسپری کنید یا آن را به طور مستقیم با خاک مخلوط نمایید.

4. زمان مصرف کود میکرو:
زمان مصرف کود میکرو نیز مهم است. برخی از کودهای میکرو قبل از کاشت گیاهان باید به خاک اضافه گردند؛ در حالی که برخی دیگر باید در طول فصل رشد گیاهان به صورت مکرر استفاده شوند. برای دقت بیشتر، به دستورالعمل روی بسته بندی کود مراجعه کنید و زمان مصرف را به صورت دقیق رعایت نمایید.

برای درختان میوه و مرکبات 5 تا 10 کیلوگرم در هکتار برای مصرف با آب آبیاری و 3 تا 5 کیلوگرم در هزار لیتر آب به صورت محلول پاشی است.
برای صیفی و سبزیجات و گیاهان زراعی 5 تا 7 کیلوگرم در هکتار برای مصرف با آب آبیاری و 2 تا 3 کیلوگرم در هزار لیتر آب به صورت محلول پاشی استفاده می‌شود.
برای گلخانه‌ها 1 تا 2 کیلوگرم در هزار لیتر آب مصرف می‌شود.
برای گلهای آپارتمانی نیز با توجه به وضعیت خاک و محیط کشت میزان مصرف کود نیترات کلسیم تعیین می‌شود. اما، به طور کلی ۲ تا ۴ قاشق غذاخوری از آن را دریک گالن آب میتوان مصرف نمود.
شما میتوانید برای کسب اطلاعات بیشتر درباره نحوه، شیوه و میزان مصرف کود نیترات کلسیم با کارشناسان سپانه در ارتباط باشید.

نکته ای که باید به آن توجه نمایید این است که استفاده از کود فسفر بالا، برای تمام مراحل رشد گیاه مناسب نیست. درست است که فسفر موجود در این نوع کودها می تواند موجب بهبود رشد ریشه گیاه، فتوسنتز و انتقال انرژی شود. اما، با این حال نیاز گیاه در مراحل مختلف رشد متفاوت است و استفاده نادرست از این نوع کودها می تواند موجب آسیب به گیاه و محصول آن شود. نیاز گیاه به فسفر بر اساس مراحل مختلف رشد به این صورت است:

در مرحله جوانه زنی و رشد ابتدایی گیاه، استفاده از کود فسفر بالا می تواند موجب تقویت و استحکام ریشه شده و رشد و توسعه آن را بهبود ببخشد. در نتیجه گیاه می تواند بهتر آب و مواد مغذی در خاک را جذب نماید و رشد بهتری داشته باشد.
اما در مرحله رویشی، گیاه بیشتر به نیتروژن نیاز دارد تا بتواند به خوبی رشد کند و ساقه و برگ های قوی تشکیل دهد. استفاده بیش از حد انواع کودهای فسفر بالا در این مرحله منجر به اختلال در رشد گیاه می شود.
مجددا در مرحله گلدهی و میوه دهی گیاه، استفاده از انواع کودهای فسفر بالا اهمیت می یابد. چرا که فسفر موجود در این کودها می تواند به تشکیل گل و میوه کمک نماید. در واقع، استفاده از کود فسفر بالا در این مرحله موجب بهبود کیفیت محصول و میوه گیاه می شود.
بنابراین، استفاده از انواع کودهای فسفر بالا، باید با دقت بیشتری همراه باشد. می بایست کوددهی با برنامه ریزی های دقیق تر و بر اساس نیاز گیاه در مراحل مختلف رشد، انجام شود.

هنگامی که میخواهید بین کود های پودری، جامد و مایع انتخاب کنید، مهمترین نکته ای که باید به آن توجه شود، میزان و سرعت جذب مواد مغذی مورد نیاز گیاه است. مهمترین مزایایی که کود مایع نسبت به کودهای جامد دارد، سرعت نفوذ بالای آنها است. در ادامه به برخی از مزایای کلیدی کود مایع اشاره خواهیم کرد:
استفاده از کود مایع بسیار مقرون به صرفه است. چراکه این کود ها در مدت زمان کم، نیاز گیاه را به صورت کامل برطرف می کنند.
استفاده از کود مایع بسیار آسان است و به نیروی کار زیاد و تجهیزات خاصی نیاز ندارد. این کود به صورت یکسان و مساوی در سطح خاک پخش شده و تمام مواد مغذی را به گیاهان، درختان و محصولات کشاورزی می رساند.
مهمترین مزایای کود مایع اثر گذاری سریع آن است. این کود بلافاصله بعد از نفوذ به خاک کار خود را آغاز کرده و شما می توانید نتایج را روی گیاه مشاهده کنید.
کود مایع باعث کاهش آلودگی های موجود در خاک و رشد بهتر ریشه و راندمان گیاه خواهد شد.
این کود با افزایش مقامت گیاه در برابر شرایط نا مساعد جوی میشود. از همین رو گیاه در زمستان مقاومت و استحکام بیشتری خواهد داشت.
کود های مایع حاوی مواد آلی و معدنی مفید برای رشد، افزایش راندمان و عملکرد گیاه است.

کودهای میکرو عمدتا حاوی عناصر ریز مغذی آهن، مس، منگنز، روی و بر می باشند که این میکرو المنت ها برای گیاهان بسیار ضروری است. کود میکرو به سرعت، کمبود عنصر غذایی مورد نظر در گیاه را برطرف می‌کند. در زیر، تعدادی از انواع کودهای میکرو را بررسی می‌کنیم:

1. کود میکرو آهن (Fe):
آهن در فعالیت کلروفیل های گیاه و رشد ریشه نقش مهمی دارد. کمبود آهن می ‌تواند باعث لکه‌ هایی با رنگ غیرطبیعی در برگ‌ ها، روشن شدن برگ های جدید، کاهش فعالیت کلروفیل و رشد نامناسب گیاهان شود. کود میکرو آهن معمولا به صورت پودر یا محلول قابل اسپری در بازار موجود است.

2. کود میکرو روی (Zn):
روی نقش مهمی در فعالیت آنزیم ‌ها، تنظیم رشد و توسعه ریشه دارد. کمبود روی می ‌تواند باعث کاهش عملکرد گیاهان و رشد ضعیف گیاه شود. در واقع با کمبود روی گیاه نمی تواند آب و مواد غذایی دریافتی از ریشه را به صورت مناسب به برگ ها و گل های گیاه انتقال دهد.

3. کود میکرو منگنز (Mn):
منگنز نقش مهمی در فتوسنتز، تنظیم رشد گیاهان و تولید انرژی دارد. کمبود منگنز می ‌تواند باعث زردی و لکه ‌های قهوه‌ای در برگ‌ ها، عدم تشکیل ریشه قوی، تغییر در رنگ گل ها، کاهش تولید کلروفیل و کاهش عملکرد گیاهان شود.

4. کود میکرو مس (Cu):
مس نقش مهمی در فعالیت آنزیم ‌ها، تنظیم رشد و توسعه سلول ‌ها دارد. کمبود مس می ‌تواند به رشد نامناسب گیاهان و علائم کمبود مس مانند لکه‌ های قهوه‌ای در برگ‌ ها و بیماری ‌های مرتبط با مس منجر شود.

5. کود میکرو بور (B):
بور نقش مهمی در تنظیم رشد ریشه ‌ها، تشکیل و نمو سلول ‌ها و جذب عناصر غذایی دارد. کمبود بور می ‌تواند باعث کاهش رشد نمو گیاهان، تغییر رنگ و شکل برگ‌ ها و کاهش عملکرد گیاهان شود.

 https://sepaneh.com/fertilizers/micro-fertilizer

کلسیم به حفظ استحکام دیواره های سلولی گیاه کمک خواهد کرد. همچنین این عنصر میتواند در زمان آسیب دیدگی یا استرس وارد عمل شده و به ترمیم گیاه کمک کند. کلسیم از طریق سیستم آوندی گیاه به ناحیه آسیب دیده می رسد و با تقویت کردن آن نقطه گیاه ترمیم می شود. از طرفی نیتروژن یکی از حیاتی ترین عنصر ها برای فتوسنتز و جذب اسید های آمینه گیاهان است. در واقع بدون نیتروژن گیاهان نمی توانند نور خورشید را به مواد مغذی برای رشد تبدیل کنند.

اثر نیترات کلسیم بر روی پیشگیری و مقابله با بیماری ها
نیترات کلسیم به گیاهان کمک میکند تا عوامل استرس زای (تنش‌ها) محیطی را بهتر تحمل کنند. این عوامل استرس زا شامل: بی آبی یا کم آبی، گرما، بیماری ها و... هستند. کلسیم نیترات با قوی کردن سلول های تشکیل دهنده گیاهان باعث قوی تر شدن گیاه در برابر بیماری ها و حشرات می شود. علاوه بر این دیوار سلولی مستحکم باعث کاهش بیماری و خرابی میوه و سبزیجات بعد از برداشت نیز می شود. این ریز مغذی با حفظ رطوبت و آب داخل محصول می تواند ورود پاتوژن ها به گیاه را کاهش دهد. کلسیم نیترات همچنین میتوان تحمل خشکسالی گیاه را با تنظیم باز و بسته شدن روزنه های روی ساقه و برگ ها بالاتر ببرد.

انتخاب کود مناسب: کود مایع مناسب برای محلول پاشی برگی را انتخاب کنید. برخی کودها به ویژه برای این منظور طراحی شده‌اند.
تهیه محلول: مطابق با دستورالعمل تولید کننده، کود مایع را با آب مخلوط کنید. بهتر است که غلظت مناسبی برای محلول پاشی برگی استفاده کنید تا از سوختگی برگ‌ها جلوگیری شود.
ابزار محلول پاشی: از یک اسپری یا پمپ فشار پایین برای پاشیدن محلول استفاده کنید. اطمینان حاصل نمایید که دستگاه تمیز است و به خوبی کار می‌کند.
زمان مناسب: محلول پاشی را در اوایل صبح یا اواخر عصر انجام دهید تا از تبخیر سریع محلول و سوختگی برگ‌ها در اثر نور مستقیم خورشید جلوگیری شود.
پوشش یکنواخت: محلول را به طور یکنواخت بر روی سطح برگ‌ها بپاشید. به تمام قسمت‌های گیاه از جمله زیر برگ‌ها توجه کنید.

مواد هیومیک ترکیبات آلی طبیعی پیچیده‌ای هستند که در خاک از بقایای گیاهی، با فرآیند هوم‌سازی تشکیل می‌شوند. مواد هوموسی مجموعه پیچیده ای از مواد بی شکل قهوه ای تا تیره رنگ هستند که در طی تجزیه بقایای گیاهی و حیوانی توسط میکروارگانیسم ها، در شرایط هوازی و بی هوازی، در خاک، کمپوست، باتلاق ذغال سنگ نارس و حوضه های آبی منشأ می گیرند. بین ماده آلی خاک و هوموس تفاوت وجود دارد در واقع هوموس یک اصطلاح کلی است که گروهی از مواد هومیک مجزا اما متمایز را توصیف می کند در حالیکه ماده آلی خاک موادی هستند که با سرعت های مختلف در زمین تجزیه می شوند.

اسید فولویک: یک ماده هیومیکی قهوه ای مایل به زرد تا رنگ زرد که در هر شرایط pH در آب محلول است و وزن مولکولی کمی نسبت به هیومیک اسید دارد.
هومین: یک ماده هیومیک سیاه رنگ که در هیچ pH ای از آب محلول نیست، وزن مولکولی بالایی دارد و هرگز در محصولات اسید هیومیک مایع استخراج شده از پایه، یافت نمی شود. هومین ها سیاه رنگ هستند.
اسیدهای هیومیک به عنوان واسطه ای برای انتقال مواد مغذی از خاک به گیاه بسیار مهم هستند زیرا می توانند مواد مغذی را نگه دارند و از شسته شدن آنها جلوگیری کنند. اسیدهای هیومیک به ریشه گیاه متصل می شوند. وقتی به ریشه می رسند، آب و مواد مغذی مورد نیاز گیاه را به همراه می آورند. از آنجایی که اسیدهای هیومیک در همه جا وجود دارند و می توانند به نسبت های مختلف توسط حلال های زیادی استخراج شوند، می‌توان آن‌ها را از منابع متنوع با روش های گوناگون استخراج کرد. کود هیومیک اسید در واقع با فرآوری اسید هیومیک از لجن، بقایای گیاهی و مواد آلی دیگر تولید می‌شود. افزودن سطح مناسب این کود آلی می تواند بازدهی رشد را به طرز چشمگیری افزایش دهد. هیومیک اسید در قالب یک کود شیمیایی پرمصرف با توجه به خواصی که دارد بر روی خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک تاثیر می‌ گذارد.